Trong bối cảnh thị trường bất động sản Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ, việc ứng dụng công nghệ số vào các giao dịch mua bán nhà không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là giải pháp thúc đẩy sự minh bạch, tiện lợi và hiệu quả.
Mua bán nhà online: Xu hướng tất yếu trong kỷ nguyên số
Thị trường bất động sản từ lâu đã được xem là một lĩnh vực phức tạp với nhiều thủ tục pháp lý rườm rà, đòi hỏi sự tham gia của nhiều bên như người mua, người bán, công chứng viên, cơ quan thuế và quản lý đất đai. Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ số đang thay đổi cách thức vận hành truyền thống này. Bộ Xây dựng đã khẳng định rằng các giao dịch mua bán nhà, công chứng, nộp thuế hay đăng ký quyền sở hữu có thể được thực hiện trên nền tảng trực tuyến, lấy cảm hứng từ mô hình giao dịch chứng khoán – nơi mọi hoạt động đều được xử lý nhanh chóng, minh bạch qua hệ thống điện tử.
Việc triển khai mô hình mua bán nhà trực tuyến mang lại hàng loạt lợi ích thiết thực cho cả người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý:
- Tiện lợi và tiết kiệm thời gian: Người mua và bán không cần phải di chuyển nhiều nơi để hoàn tất thủ tục. Mọi thao tác từ ký hợp đồng, công chứng đến nộp thuế đều được thực hiện trên nền tảng số.
- Minh bạch và công khai: Thông tin về bất động sản, giá cả và tình trạng pháp lý được cập nhật công khai, giúp giảm thiểu tình trạng đầu cơ, thổi giá hay gian lận trong giao dịch.
- Giảm chi phí: Việc loại bỏ các khâu trung gian và thủ tục giấy tờ truyền thống sẽ giúp tiết kiệm chi phí cho cả hai bên tham gia giao dịch mua bán nhà.
- Tăng cường quản lý nhà nước: Cơ quan chức năng có thể theo dõi sát sao các giao dịch bất động sản, từ đó kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm như thao túng giá hay xây dựng trái phép.
Lộ trình nghiên cứu và triển khai từ Bộ Xây dựng
Theo kế hoạch của Bộ Xây dựng, trong quý II năm 2025, cơ quan này sẽ phối hợp với các bộ ngành liên quan như Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường để nghiên cứu và phát triển mô hình giao dịch bất động sản trực tuyến theo hướng giống với giao dịch chứng khoán. Mục tiêu chính là xây dựng một hệ thống số hóa liên thông, cho phép người dân thực hiện toàn bộ quy trình mua bán nhà – từ tìm kiếm thông tin, ký kết hợp đồng, công chứng, nộp thuế cho đến đăng ký giao dịch – trên một nền tảng điện tử duy nhất.
Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cũng đang nghiên cứu đề án thí điểm mô hình trung tâm giao dịch địa ốc và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý. Trung tâm này sẽ đóng vai trò như một “sàn giao dịch bất động sản” quốc gia, nơi mọi thông tin về giao dịch mua bán nhà, tình trạng pháp lý của các dự án hay bất động sản đủ điều kiện kinh doanh được công khai minh bạch. Hệ thống phần mềm của trung tâm sẽ được hoàn thiện để đảm bảo kết nối dữ liệu liên thông giữa các cơ quan, đồng thời bảo mật thông tin an toàn tuyệt đối.
Để mô hình mua bán nhà online hoạt động hiệu quả, việc xây dựng một hệ thống thông tin quốc gia về đất đai là yếu tố then chốt. Theo Luật Đất đai 2024, hệ thống này cần đảm bảo tính tập trung, liên thông trên toàn quốc và phục vụ đa mục tiêu. Trách nhiệm vận hành hệ thống được giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các địa phương, với thời hạn hoàn thành trong năm 2025.
Ngoài ra, Bộ Công an cũng tham gia vào quá trình này bằng cách hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà ở, kết nối với các cơ sở dữ liệu khác như dân cư, công chứng, đất đai, đầu tư và xây dựng. Hệ thống này sẽ cung cấp thông tin cập nhật thường xuyên về các giao dịch mua bán nhà, tình trạng pháp lý của dự án, bất động sản tồn kho hay các sản phẩm đủ điều kiện kinh doanh. Nhờ đó, người dân và doanh nghiệp có thể dễ dàng tra cứu thông tin, tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có.
Thách thức trong quá trình chuyển đổi số
Dù mang lại nhiều lợi ích, việc chuyển đổi sang mô hình mua bán nhà online không phải không có thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là hạ tầng công nghệ và khả năng tiếp cận của người dân. Không phải ai cũng quen thuộc với việc sử dụng các nền tảng số, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc ở vùng nông thôn. Ngoài ra, nguy cơ tấn công mạng và rò rỉ thông tin cá nhân cũng là mối quan ngại cần được giải quyết triệt để.
Để vượt qua những thách thức này, Bộ Xây dựng cùng các bộ ngành liên quan cần đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống công nghệ, đảm bảo tính bảo mật và thân thiện với người dùng. Đồng thời, cần tổ chức các chương trình phổ biến, hướng dẫn người dân cách thức thực hiện giao dịch mua bán nhà trực tuyến. Việc thí điểm mô hình tại một số địa phương trước khi triển khai toàn quốc cũng là cách làm hiệu quả để đánh giá và điều chỉnh kịp thời.
>> Xem thêm bài viết 4 nhóm nhu cầu chính khi mua căn hộ chung cư 2025
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Muanha.xyz thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.