Với dân số ngày càng gia tăng và tình trạng ùn tắc giao thông diễn ra thường xuyên, TPHCM đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải nâng cấp và mở rộng hệ thống hạ tầng giao thông đô thị. Trong bối cảnh đó, tuyến Metro số 2 Bến Thành – Tham Lương được xem là một trong những dự án trọng điểm mang tính chiến lược, góp phần hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị hiện đại, giảm áp lực giao thông mặt đất và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thành phố.
Dự án vừa được tái khởi động mạnh mẽ với lộ trình rõ ràng sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 188, cho phép TPHCM thí điểm một số cơ chế và chính sách đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình hạ tầng trọng điểm. Trong đó, Metro số 2 không chỉ đơn thuần là một tuyến giao thông mới mà còn là biểu tượng cho quyết tâm hiện đại hóa hạ tầng đô thị TPHCM trong giai đoạn tới.
Tổng quan dự án Metro số 2 Bến Thành – Tham Lương
Tuyến Metro số 2 là một phần quan trọng trong quy hoạch mạng lưới metro TPHCM, kết nối trung tâm thành phố tại chợ Bến Thành (Quận 1) với khu vực phía Tây Bắc tại Tham Lương (Quận 12). Tổng chiều dài tuyến là hơn 11 km, trong đó có 9,2 km đi ngầm, phần còn lại là đường dẫn trên cao và depot.
Tổng mức đầu tư cho tuyến metro này ước tính gần 47.900 tỷ đồng. Đây là tuyến metro thứ hai tại TPHCM, sau Metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên đã đưa vào khai thác từ cuối năm 2024. Dự kiến, tuyến Metro số 2 Bến Thành – Tham Lương sẽ là giải pháp quan trọng giúp phân luồng, giảm tải cho các tuyến đường huyết mạch vốn đã quá tải nhiều năm qua như Cách Mạng Tháng Tám, Trường Chinh, Lý Thường Kiệt…
Chuyển hướng đầu tư bằng ngân sách, chủ động đẩy nhanh tiến độ
Ban đầu, tuyến Metro số 2 Bến Thành – Tham Lương được phê duyệt triển khai bằng nguồn vốn ODA. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, TPHCM đã quyết định chuyển sang sử dụng ngân sách Nhà nước để chủ động hơn trong công tác triển khai, đồng thời phù hợp với các cơ chế đặc thù mà Nghị quyết 188 vừa mở đường.
Điều này cho thấy quyết tâm rất lớn của thành phố trong việc “gỡ nút thắt” cho dự án đã bị trì hoãn hơn 10 năm. Với việc sử dụng nguồn vốn ngân sách, TPHCM có thể đẩy nhanh các thủ tục chuẩn bị đầu tư, rút ngắn thời gian chờ đợi các thủ tục vay vốn và giải ngân quốc tế.
Hiện nay, công tác giải phóng mặt bằng đã cơ bản hoàn tất, các hạng mục di dời hạ tầng kỹ thuật như điện, nước, viễn thông đang được gấp rút triển khai để sẵn sàng cho giai đoạn khởi công chính thức.
Mốc thời gian triển khai cụ thể
Theo dự thảo kế hoạch của Sở Giao thông Vận tải TPHCM gửi UBND Thành phố, dự án Metro số 2 sẽ được thực hiện theo các mốc thời gian cụ thể như sau:
- Giữa năm 2025: Hoàn tất khảo sát, thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED) và hồ sơ nghiên cứu khả thi.
- Tháng 9/2025: TP.HCM dự kiến phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi.
- Tháng 12/2025: Lựa chọn nhà thầu và chính thức khởi công các gói thầu chính.
Dự án cũng nằm trong nhóm ưu tiên triển khai theo các cơ chế mới, với kỳ vọng sẽ là mô hình mẫu cho việc áp dụng chính sách đặc thù trong phát triển hạ tầng đô thị quy mô lớn.
Hướng tới mô hình đô thị hiện đại theo TOD
Không chỉ đơn thuần là tuyến đường sắt đô thị, tuyến Metro số 2 Bến Thành – Tham Lương còn đóng vai trò trọng yếu trong việc tái cấu trúc không gian đô thị TPHCM. Thành phố đang hướng đến mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (Transit-Oriented Development – TOD), trong đó các khu dân cư, thương mại và dịch vụ sẽ được bố trí quanh các nhà ga metro.
Việc phát triển metro ngầm giúp giảm thiểu chi phí đền bù mặt bằng, rút ngắn thời gian thi công, đồng thời tối ưu hóa việc khai thác không gian ngầm – yếu tố mà nhiều đô thị lớn trên thế giới đã và đang thực hiện thành công.
Theo Đề án phát triển mạng lưới metro TPHCM, đến năm 2035 thành phố sẽ có khoảng 355 km đường sắt đô thị, và đến năm 2045 con số này sẽ tăng lên 510 km. Metro số 2 là một trong những mắt xích then chốt giúp hiện thực hóa mục tiêu đó.
Cú hích mạnh đến bất động sản đô thị
Tuyến Metro số 2 khi đi vào vận hành sẽ tạo ra cú hích lớn cho thị trường bất động sản dọc theo hành lang tuyến. Các khu vực như Quận 3, Tân Bình, Tân Phú, Quận 10 và Quận 12 sẽ được hưởng lợi trực tiếp khi giá trị nhà đất tăng cao nhờ khả năng kết nối vượt trội.
Nhiều chuyên gia dự báo, những khu vực nằm gần các nhà ga metro sẽ trở thành tâm điểm phát triển đô thị mới, thu hút dòng vốn đầu tư vào các dự án nhà ở, căn hộ cao tầng, trung tâm thương mại, văn phòng và các dịch vụ tiện ích đi kèm.
Đặc biệt, khu vực Tham Lương được đánh giá là “cửa ngõ Tây Bắc” của thành phố, khi được kết nối hiệu quả với trung tâm thông qua tuyến metro ngầm hiện đại, sẽ nhanh chóng chuyển mình từ vùng ven thành đô thị vệ tinh sôi động.
Tăng cường nguồn lực và tổ chức bộ máy chuyên trách
Trong bản dự thảo trình UBND TPHCM, Sở Giao thông Vận tải cũng đề xuất nhiều giải pháp tổng thể để đảm bảo dự án được triển khai hiệu quả, bao gồm:
- Xây dựng khung pháp lý riêng phù hợp với cơ chế đặc thù của Nghị quyết 188
- Chuẩn bị kỹ lưỡng công tác đầu tư, đấu thầu và tổ chức thực hiện
- Kiện toàn bộ máy tổ chức cơ quan chuyên trách về phát triển metro
- Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chuyên sâu về đường sắt đô thị
Những giải pháp này cho thấy TPHCM không chỉ tập trung vào “phần cứng” của dự án mà còn quan tâm đến yếu tố con người, tổ chức và quản lý lâu dài.
Kết luận
Việc tái khởi động và đẩy nhanh tiến độ tuyến Metro số 2 Bến Thành – Tham Lương không chỉ đánh dấu sự trở lại của một dự án quan trọng bị đình trệ hơn một thập kỷ, mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của TPHCM trong công cuộc phát triển đô thị hiện đại.
Khi hoàn thành, tuyến metro này sẽ không chỉ là “xương sống” giao thông phía Tây thành phố mà còn là động lực thúc đẩy hàng loạt chuyển biến tích cực về kinh tế, xã hội và không gian sống. Đây là bước đi tất yếu để TPHCM tiệm cận các thành phố lớn trong khu vực và thế giới về hạ tầng giao thông công cộng.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Muanha.xyz thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Muanha.xyz sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Muanha.xyz.
>> Xem thêm: