Luật Kinh doanh Bất động sản số 29/2023/QH15 và Luật Đất đai số 31/2024/QH15 dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến bất động sản và tín dụng bất động sản tại Việt Nam. Cùng với đó, Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi cũng có hiệu lực từ 1/7/2024, hứa hẹn mang đến nhiều thay đổi tích cực cho thị trường.
Giới chuyên gia nhận định những quy định mới trong các bộ luật này sẽ tác động mạnh mẽ đến bức tranh tín dụng bất động sản, đặc biệt là về mặt chất lượng tín dụng.
Tín dụng bất động sản chững lại nửa đầu năm 2024
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 14/6/2024, tín dụng toàn hệ thống tăng trưởng 3,79% so với cuối năm 2023. Tuy nhiên, khả năng hấp thụ vốn kém khiến cho nhiều lĩnh vực chiếm tỷ trọng dư nợ lớn như bất động sản, xây dựng rơi vào tình trạng chững lại, kéo theo nhu cầu tín dụng cho các lĩnh vực này cũng giảm sút.
Phân tích kỹ lưỡng hơn về tín dụng bất động sản, ông Phạm Như Ánh, Tổng giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội (MB), chỉ ra rằng lĩnh vực này bao gồm 4 mảng chính và cả 4 mảng này đều gặp khó khăn trong 6 tháng đầu năm 2024:
- Cho vay mua nhà ở cho cá nhân
- Cho vay phát triển dự án bất động sản khu công nghiệp
- Cho vay cho các dự án nhà ở
- Cho vay cho lĩnh vực bất động sản nghỉ dưỡng
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này được ông Ánh lý giải:
- Giá nhà vẫn ở mức cao, cộng thêm kinh tế khó khăn khiến thu nhập của người dân giảm sút, dẫn đến giao dịch mua nhà ảm đạm
- Khả năng giải ngân vốn cho các dự án bất động sản gặp nhiều vướng mắc do các thủ tục pháp lý phức tạp, ảnh hưởng đến nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp trong lĩnh vực này
Theo VnEconomy, cập nhật từ báo cáo tài chính của các ngân hàng niêm yết, cho vay mua nhà vốn là động lực tăng trưởng chính của tín dụng bán lẻ trong nhiều năm qua với tốc độ tăng trưởng kép bình quân (CAGR) 5 năm đạt 26%. Tuy nhiên, đà tăng trưởng này đã bắt đầu chững lại từ năm 2023 với mức tăng trưởng chỉ 1,1% so với cùng kỳ năm trước.
Bức tranh ảm đạm của thị trường bất động sản đang tác động tiêu cực đến tín dụng ngân hàng, đặc biệt là trong lĩnh vực cho vay mua nhà và phát triển dự án bất động sản. Để giải quyết tình trạng này, cần có những giải pháp đồng bộ từ phía Chính phủ, các cơ quan quản lý và các doanh nghiệp để thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, hiệu quả.
Thách thức lớn nhất vẫn là pháp lý
Tại hội nghị tín dụng do Ngân hàng Nhà nước tổ chức tuần qua, đại diện nhiều ngân hàng đã chỉ ra rào cản pháp lý là vấn đề then chốt kìm hãm sự phát triển của tín dụng bất động sản. Nhận thức được điều này, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan đã tập trung tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án bất động sản, tuy nhiên quá trình này vẫn đang trong giai đoạn chỉ giải quyết được một phần khó khăn.
Theo các lãnh đạo ngân hàng, việc Luật Đất đai và Luật Kinh doanh Bất động sản có hiệu lực từ ngày 1/8 tới đây sẽ là cú hích cho thị trường bất động sản. Hy vọng sang quý 3 và quý 4 năm nay, khi các dự án bất động sản được giải quyết vướng mắc pháp lý, thị trường sẽ nhận được hiệu ứng tích cực. Khi đó, nhu cầu mua nhà, đổi nhà của người dân sẽ tăng cao, dẫn đến sự tăng trưởng tốt hơn cho tín dụng ngân hàng.
Báo cáo cập nhật về tác động qua lại giữa Luật Các tổ chức tín dụng, Luật Kinh doanh Bất động sản và Luật Đất đai do PwC Việt Nam công bố ngày 26/6 cho biết, Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi mang đến nhiều cơ hội mới cho thị trường. Cụ thể, luật mới mở rộng loại hình tài sản được phép thế chấp, bao gồm cả các dự án hiện hữu và hình thành trong tương lai. Nhờ vậy, các doanh nghiệp bất động sản có thể thúc đẩy cơ hội huy động vốn ngân hàng thông qua việc bán sản phẩm “trên giấy”. Tuy nhiên, quy định này không áp dụng cho các giao dịch chỉ liên quan đến quyền sử dụng đất đi kèm hạ tầng kỹ thuật.
Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi tạo ra nhiều cơ hội
PwC Việt Nam nhận định Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi mang đến nhiều cơ hội mới cho việc xử lý nợ xấu trong lĩnh vực bất động sản. Theo quy định mới, các tổ chức tín dụng được phép chuyển nhượng các dự án bất động sản được sử dụng làm tài sản đảm bảo cho khoản vay để xử lý nợ xấu.
Đây là bước tiến quan trọng so với quy định trước đây, chỉ cho phép chuyển nhượng các bất động sản đã hoàn thiện, đáp ứng các điều kiện như: có kế hoạch chi tiết được phê duyệt, giải phóng mặt bằng hoàn thành, có quyết định giao đất, cho thuê đất và đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định.
Bên cạnh đó, Luật Đất đai mới cũng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc thu hồi nợ khi cho phép các tổ chức trong nước thế chấp quyền sử dụng đất tại các tổ chức khác ngoài tổ chức tín dụng được cấp phép.
Tuy nhiên, Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi cũng có những quy định chặt chẽ hơn về hạn mức tín dụng đối với khách hàng cá nhân và nhóm khách hàng có liên quan. Cụ thể, hạn mức tín dụng sẽ được giảm dần từ 15% xuống 10% đối với khách hàng cá nhân và từ 25% xuống 15% đối với nhóm khách hàng có liên quan trong giai đoạn từ nay đến năm 2029.
(Nguồn vneconomy)
>> Xem thêm bài viết Luật Đấu giá tài sản vừa sửa đổi có gì mới?
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Muanha.xyz thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.